آموزش کامل تزریقات
هر
روش تزریقی برای نوع بافتی که دارو در آن تزریق میشود روش واحدی است
مشخصات هر بافتی میزان جذب دارو را معین میکند قبل از تزریق ، پرستار
باید حجم داروی تجویزی مشخصات و غلظت دارو و ساختمان آناتومیکی محل تزریق
را بشناسند
ناتوانی
پرستار در تزریق صحیح دارو ممکن است نتایج منفی به بار آورد. اشتباه در
انتخاب محل مناسب تزریق از نظر منطقه آناتومیکی بدن ممکن است منجر به صدمه
رسیدن به عصب و استخوان شود بسیاری از مدد جویان خصوصا کودکان از تزریق
وحشت دارند اگر پرستار فراموش کند قبل از تزریق دارو به داخل بافت سرنگ را
آسپیره کند ممکن است دارو وارد شریان یا ورید شود. تزریق حجم زیادی از
دارو در یک محل ممکن است منجر به بروز درد زیاد یا صدمه بافتی گردد.
تزریقات: Administration of injection
یک روش رساندن دارو به بدن تزریقات است که حتما باید از تکنیکهای آسپتیک استفاده شود.
پرستار تزریقات را به 4طریق انجام میدهد:
1ـ زیر جلدی SC subcutaneous
2ـ داخل عضلهIM intramuscular
3ـ داخل جلدیID intradermal
4ـ وریدی IV intravenous
5ـ تزریق بصورت پانسیون مانند پانسیون مایع نخاعی SCF
برای
اطمینان از اینکه دارو در محل مورد نظر تزریق شود هر کدام از روشهای فوق
احتیاج به مهارتهای بخصوصی دارد. اثرات دارو در تزریقات بستگی به میزان
جذب دارو به سرعت توسعه مییابد و پرستار میتواند بدقت عکس العمل مریض را
بعد از تزریق مشاهده کند.
وسایل تزریقـات :سرنگها
و سوزنهای متنوعی وجود دارند، هر کدام برای تزریق حجم معینی از دارو به
یک بافت مخصوص طرح ریزی شدهاند. پرستار باید تشخیص دهد که کدام سرنگ و
سوزن بهتر مؤثر است.
سرنگها syrings
سرنگها دارای یک قسمت
استوانهای و یک انتهای کوچک میباشد که سوزن به آن وصل میشود داخل این
قسمت استوانهای plunger یا پیستون حرکت میکند. در بیشتر بیمارستانها از
سرنگهای Disposuble «پلاستیکی یکبار مصرف»استفاده میشود. سرنگهای
پلاستیکی یکبار مصرف ارزان بوده و پیستون آنها بخوبی قابل کنترل است.
سرنگهای شیشهای گرانتر هستند و قبل از مصرف باید استریل شوند.
پرستار
محلول را بوسیله آسپیره کردن داخل سرنگ میکند . به این صورت که پیستون را
بطرف بیرون کشید در حالی که سوزن متصل به آن داخل محلول مورد نظر است. در
موقع کشیدن محلول مورد نظر پرستار باید سرنگ را طوری دردست بگیرد که قسمت
خارجی سرنگ و دسته پیستون در دست او باشد .برای رعایت استریلیته پرستار
باید از هرگونه برخورد احتمالی نوک سرنگ به سوزن یا قسمت داخلی سرنگ و تنه
پیستون با هر نوع جسم غیر استریل
جلوگیری کند.
سرنگ ها در
اندازههای مختلف که ظرفیتهای 1سی سی تا5 سی سی رادارند. استفاده از سرنگ
های بزرگتر از 5سی سی غیر متداول تر است. سرنگهای 2تا3 میلی لیتری برای
تزریق عضلانی وزیر جلدی مورد نیاز است. سرنگهای بزرگتر موجب ناراحتی
بیمار میگردد.
میکرودرپ برای تزریق مثلا پنی سیلین کریستال بکار برده میشود و بجای
آن در سرنگها20cc تا50ccاستفاده میشود.
سرنگهای
هیپودرمیک 5/2تا3 میلی لیتری معمولا بصورت بسته بندی با سوزن متصل به آن
موجود هستند گاهی اوقات ممکن است پرستار بر حسب احتیاج شماره سوزن را عوض
کند. سرنگهای هیپودرمیک دو نوع مقیاس اندازه گیری در طول سرنگ دارند.
یکیاز این مقیاسها بر حسب «minims» و دیگری بر حسب میلی لیتر است. هر
میلی لیتر نیزبه ده قسمت تقسیم میشود.
سرنگهای انسولین یک میلی
لیتر را در خود جای میدهند و به واحدهایی درجه بندی میشوند بیشتر
سرنگهای انسولین صد واحدی «100ـU» هستند که برای استفاده از صد واحد
انسولین هستند. هر میلی لیتر از محلول محتوی 100واحد انسولین است.
همین طور سرنگهای 40 واحدی «40ـ U» و «80ـU» برای انسولین ها با این غلظتها وجود دارد.
«قسمت های مختلف سرنگ و سوزن»
سرنگهای
توبرکولین یک استوانه باریک دارند که سوزن کوچکی به آن وصل است . این سرنگ
ها به و میلی لیتر درجه بندی میشوند و ظرفیت آنها 1سی سی است، پرستار
این سرنگ ها را برای استفاده از مقادیر کم از داروهای غلیظ بکار میرود:
مثل برای انجام تست های داخل جلدی استفاده میشود سرنگ توبرکولین همچنین
برای آماده کردن مقادیر کمی از محلول موردنظر برای کودکان و نوجوانان بکار
میرود. از سرنگهای بزرگ برای تزریق داروهای داخل وریدی، یا اضافه کردن
مواد دارویی به محلولهای تزریقی و همچنین برای شستشوی زخم ها یا درناژ
لولهها استفاده می کنند.
سوزنها : NEEDLES
سوزن
ها در بسته بندی جدا وجود ندارند که بتوان سوزن مورد نظر را انتخاب کرد.
بعضی سوزنها همراه با سرنگ استاندارد بصورت بسته بندی شده وجود ندارد .
مثل سرنگهای انسولین و تویرکولین. جنس بیشتر سوزنها STainless است
.اگرچه بعضی از کاتترهای وریدی پلاستیکی هستند. سوزن ها یکبار مصرف هستند
به جز آنهایی که ازsteel فولاد جراحی ساخته میشوند که به سرنگهای
شیشهای متصل میشوند.
هر سوزن سه قسمت دارد:1ـHUb یا قسمتی که به سرنگ متصل است.
2ـ shaft یا تنه سوزن که به قسمت Hub متصل میشود
3ـ BeVel نوک تیز سوزن .
پرستار
ممکن است برای متصل کردن سوزن به سرنگ ، Hubرا دردست بگیرد تا مطمئن شود
به سرنگ وصل شده است . با وجود این قسمت تنه و نوک سوزن در همه حال استریل
باقی میماند.
هر سوزن سه ویژگی دارد:
1ـ نوک تیز سوزن 2ـ طول تنه سوزن 3ـ شماره سوزن یا قطر
سوزن
هائی که BeVel آنها کوتاه است برای تزریقات وریدی مناسب هستند چون که این
سوزنها در مجاورت دیوارهداخلی ورید با آسانی بسته نمیشوند. سوزن هایی
BeVel,s بلندتری دارند تیز تر هستند که در تزریقات زیر جلدی و عضلانی برای
مریض ناراحتی کمتری ایجاد میکنند.
طول
سوزن ها از اینچ تا 5 اینچ متغیر است اگر چه بیشتر سوزن هائی که توسط
پرستار کاربرد دارد. وزن هایی با طول 5/1اینچ است. پرستار بر حسب اندازه و
وزن مریض و نوع بافتی که مایع باید در آن تزریق شود نوع سوزن را انتخاب
میکند. در بچهها و افراد لاغر سوزنهای کوتاه تر به کار برده میشود.
پرستار
از سوزنهای بلند معمولا «1تا5/1اینچ » برای تزریقات عضلانی و از سوزن های
کوتاه معمولاً تا اینچ برای تزریقات زیر جلدی استفاده میکند.
انتخاب
نوع سوزن بر حسب قطر با شماره سوزن ، بسته به غلظت مایعی دارد که قرار است
تزریق شود یک سوزن با شماره 18ـ16برای تزریق خون و فرآوردههای آن مناسب
است. سوزن درشت. در تزریق خون و فرآوردههای آن به خاطر این است که صدمه
کمتری به گلبولهای قرمزی میرسد. برای تزریقات عضلانی از سوزن های شماره
23ـ20استفاده میشود که باز بستگی به غلظت ماده تزریقی دارد. تزریقات زیر
جلدی احتیاج به سوزن هایی با قطر کمتری دارند (مثلا سوزن شماره25 )، و
برای تزریق داخل جلدی سوزن ریزتری مثل سوزن شماره 16 احتیاج است.
آماده کردن داروهای تزریقـی1ـ
آمپولها یا پوکهها: آمپولها شامل دوزهای انفرادی دارویی به شکل مایع
هستند و به اندازههای مختلف موجود هستند. حجم آنها از 1سی سی تا10 سی سی
و یا بیشتر را شامل میشوند یک آمپول معمولا از یک شیشه شفاف که به یک
قسمت تنگ بنام گردن محدود شده و برای کشیدن مایع آمپول این قسمت باید جدا
شود. خط رنگی که اطراف گردن آمپول است محلی است که بدون استفاده از تیغ
اره و به آسانی شکسته میشود. در صورتی که آمپول خط رنگی نداشته باشد
پرستار باید از تیغ اره استفاده کند، در هنگام کشیدن مایع آمپول پرستار
باید دقت لازم را رعایت تکنیک آسپتیک بکند و دقت نماید که نوک سوزن با سطح
خارجی آمپول تماس پیدا نکند. کشیدن مایع بداخل سرنگ به آسانی صورت میگیرد.
2ـ
ویالها: ویالها ظرف های شیشهای یک دوزی یا چند دوزی هستند. یک درپوش
لاستیکی در قسمت بالا دارند . این قسمت پلاستیکی قبل از مصرف بر میله یک
روپوش فلزی پوشیده شده است ویالها ممکنست شکل جامد یا مایع دارو را داشته
باشند. داروهایی که در صورت محلول ماندن خواص خود را از دست میدهند بصورت
پودر ویال قرار میگیرند. اتیکتهای ویالها نوع حلال و مقدار آنرا مشخص
میکنند.
نرمال
سالین و آب مقطر استریل حلالهایی هستند که بطور معمول در حل کردن ویالها
استفاده میشوند. بر خلاف آمپولها که به آسانی در سرنگ کشیده میشوند
ویال ها دارای سیستم بوده که برای بهتر کشیدن مایع درون آن باید اول
مقداری هوا بداخل آن با سرنگ وارد نمود. عدم وارد نمودن هوا به داخل ویال
بعلت خلاء موجود بیرون کشیدن دارو را شکل میکند
برای آماده
کردن داروهایی که بصورت پودرهستند پرستار حلال مورد نظر و مقدار آن را بر
حسب برچسب ویال تهیه کرده و بداخل آن تزریق میکنند. بعضی از پودرها به
آسانی در حلال ، حل میشوند ولی گاهی لازمست که برای بهتر حل شدن آن، سوزن
را بیرون کشیده و آنرا کاملا مخلوط کرد.
عموما تکان دادن و چرخش ویال
در حل کردن دارو مؤثر است. بعد از تهیه ویالهای چند دوزی maltidose
پرستار برچسبی تهیه کرده که زمان تهیه و غلظت آن را در هر میلی لیتر روی
آن مشخص میکنند .ویال های چند دوزی معمولا احتیاج به نگهداری در یخچال
دارند.