تنفس مصنوعی- ماساژ قلبی- اکسیژن درمانی

   تنفس مصنوعی

هرگاه و به هرعلت تنفس شخص قطع گردد باید به تنفس مصنوعی اقدام نمود ،علل مهمی که باعث قطع تنفس میشوند عبارتند از :

1- خفگی.

2- مسمومیت با گازهای سمی .

3- فلج مرکز تنفسی در مغز .

در تنفس مصنوعی از دستگاه و دهان خود بعنوان عوامل کمک کننده استفاده میکنیم تا با کمک آنها هوا را در ریه ها وارد و خارج نماییم و از خاصیت ارتجاعی ریه ها وقفسه صدری استفاده کرده به وسیله حرکت دست ها یا نفس خود آن را باز و بسته میکنیم .

در اکثراوقات ووقتی که ظاهرا تنفس قطع شده است قلب برای مدت محدودی به ضربان خود ادامه میدهد و اگر در همین لحظه هوای تازه وارد ریه های بیمار شود و اکسیژن لازم را به خون برساند امکان زندگی دوباره مقدور است .

ماساژ قلب :

ماساژ قلب به دو صورت باز و بسته انجام میگیرد .

ماساژ قلبی به روش باز :

الف - باز - برای این منظور باید هرچه زودتر سینه بیمار را شکافت (باایجاد شکاف در زیر پستان چپ در چهارمین یا پنجمین فضای بین دنده ای ) و به سرعت دنده ها را از هم دور کرد بطوری که به آسانی بتوان دست و مچ را وارد سینه بیمار نمود سپس بلافاصله با دست شروع به ماساژ قلبی میکنیم و قلب را به سرعتی حدود 70 - 80 مرتبه در دقیقه فشار میدهیم که این فشار بین دست و جناغ سینه یا بین انگشتان وکف دست انجام گیرد .

ماساژ قلبی به روش بسته :

ب - بسته -ابتدا باید بیمار را در محلی قرار داد که زیر بدن او نرم نباشد و به ترتیب اقدامات زیر باید انجام گیرد

1 - دست راست را بر روی قسمت تحتانی استخوان جناغ سینه بیمار بالاتر از زائده خنجری به طرف چپ بگذارید .

2 - کف دست چپ را بر روی پشت دست راست قرار دهید .

3- بطور عمودی بر روی استخوان سینه و در نتیجه به قلب فشار بیاورید (حدود 60 مرتبه در دقیقه )

4- جناغ سینه را بطور یکنواخت و متناوب مدت نیم ثانیه فشار دهید و نیم ثانیه آزاد کنید .

5- شخص ماساز دهنده باید طوری بنشیند که بتواند از وزن بدن خود برای فشردن سینه بیمار و تنفس دهان به دهان استفاده کند .

اکسیژن درمانی :

هدف از اکسیژن درمانی بالا بردن غلظت اکسیژن در هوای تنفسی است . اکسیژن درمانی در موارد نارسایی تهویه موقتا بیمار را نجات میدهد ولی برای طبیعی نمودن تهویه ریوی (مثلا پاک کردن مجاری هوایی )نبایستی از این عمل استفاده کرد ، علایم هیپوکسی در بیماران عبارتست از تاکیکاردی - بیقراری اغتشاش روانی عطش به هوا و در صورت شدت هیپوکسی سیانوز - برادیکاردی و بیهوشی .

اکسیژن درمانی به روش های زیر انجام پذیر است :

1 - قرار دادن سر بیمار در چادری که حاوی هوای پر اکسیژن باشد .

2 -دادن اکسیژن خالص یا هوای پر اکسیژن بوسیله ی ماسک .

3- رساندن اکسیژن از راه لوله ای که داخل بینی گذاشته میشود .

             مراقبت های پرستاری در بیمارشوکه

پرستاری بیمار شوکه باید فوق العاده با دقت و صحیح انجام شود که یک تزریق بیموقع ممکن است باعث مرگ بیمار گردد . در بیمار شوکه از گرم کردن زیاد از حد مریض باید خودداری کرد زیرا این کار باعث گشاد شدن عروق سطحی در پوست و لذا کم خونی در عروق عمقی میشود ، بالا بردن پاهای بیمار از طریق قرار دادن یک بالش زیر آن یا بوسیله ی بالا بردن پایه های پایین تخت اقدام موثری است که موجب بالا رفتن فشار خون میشود - اکسیژن به ندرت ضرورت پیدا میکند که خون به میزان کافی اکسیژن دارد (اکسیژن دادن در شوک های ناشی از ضربه های مغزی موثر است ) . بطور کلی تجویز مایعات وریدی در شوکهای ناشی از سوختگی و یا اسهال و استفراغ شدید فوق العاده موثر است . آدرنالین- نورآدرنالین و ترکیبات کورتیزول چنانچه بموقع وتحت نظر پزشک تجویز شوند بموقع خود موثر خواهند بود .

شوک های عود کننده :

اگر شوک با درمان های لازمه ظرف مدت یک ساعت برطرف نشد ممکن است سبب یکی از علل زیر باشد .

1 - تزریق نکردن خون کافی .

2 - ادامه خونریزی

3 - صدمات شدید

4 - پارگی اعضای داخلی

5 - صدمات قفسه صدری و اختلال گردش خون مثلا تامپوناد قلبی و یا شکستگی چند دنده در دو نقطه که باعث بی ثباتی قسمتی از جدار قفسه صدری میشود .

6 -آسیب های مغزی

7 - آسیب های برگشت ناپذیر در اثر محرومیت طولانی از اکسیژن .

بیهوشی عمومی

از بیهوشی برای تسهیل عمل جراحی استفاده میشود وبرای اینکه بیهوشی بدون خطر انجام شود باید از مرحله قبل از عمل تا خاتمه کامل آن بیمار را تحت مراقبت قرار داد. اقدامات قبل از بیهوشی :
بجز در موارد اورژانس معمولا بیماری که بیهوش میشود حتما باید قبلا توسط متخصص بیهوشی معاینه شود ونتیجه معاینه در چارت مخصوص ثبت گردد. بعد بررسی دقیق از نقطه نظر سابقه ،امتحانات فیزیکی وعلایم آزمایشگاهی برای آماده کردن بیمار و تعیین نوع بیهوشی و پیش بینی عوارض و مواظبت های بعد از بیهوشی لازم میباشد. شرح حال بیمار :از نظرمتخصص بیهوشی مهمترین دستگاهی که قبل از بیهوش کردن باید مورد معاینه قرار گیرد دستگاه گردش خون وتنفس میباشد و سوالاتی که باید از بیمار شود شامل موارد زیر است :
1 - سابقه بیهوشی قبلی (باید از متدها و عواملی که در بیهوشی قبلی سبب اشکال شده اند اجتناب کرد )
2- سابقه استعمال دارو توسط بیمار ، مصرف دارو های زیر حائز اهمیت میباشند :
الف )داروهای خواب آور -داروهای ضعیف کننده دستگاه عصبی - داروهای مخدر والکل .
ب )داروهای آرام بخش که چنانچه بیمار عادت به مصرف آنها داشته است هنگام بیهوشی باید از مواد داروی بیهوشی کاست .
ج )کورتیکواستروئیدها - مصرف طولانی کورتیزون سبب کاهش عمل سورنال شده ونتیجتا واکنش طبیعی بدن به استرس، بیهوشی و جراحی مختل میشود .به این بیماران بایدقبل وبعد وحتی در ضمن عمل جراحی کورتیزون تجویز نمود .
د )داروهایی که بیمار به علت برخی اختلالات مدتها مصرف میکرده و در اثر قطع آنها اختلالات عمده ایجاد میشود (انسولین - دیژیتال ) باید در حین عمل جراحی تجویز شود .
3 - سابقه آلرژی - آسم - تنگ نفس و حساسیت دارویی که نقش مهمی در انتخاب داروی بیهوشی دارد .4 - وجود غذا در معده -درد و اختلالات هیجانی قبل از عمل ممکن است سبب تاخیر تخلیه ی معده گردد لذا بمدت زمانی که غذا از معده عبور میکند باید توجه کرد استفراغ مواد غذایی وبرگشت آنها به ریه یکی از مهمترین عوارض بیهوشی میباشد امتحانات فیزیکی : امتحانات فیزیکی که قبل از انجام بیهوشی لازم است عبارتند از :
1 - وضع روحی .
2 - وضع قلب (نارسایی - سیانوز - اختلالات ریتم )
3 - ارزیابی دستگاه تنفس باتوجه مخصوص به ریه :
الف ) وضع راههای هوایی مخصوصا از نظر انسداد .
ب ) دقت به شرایطی که ممکن است سبب انسداد راههای هوایی گردد (اجسام خارجی - دندان مصنوعی )
ج ) اختلالاتی که ممکن است مانع تبادلات گازی بشوند (پنو مو تو را کس)
4 - نواقص جسمی ویا ناهنجاری هایی که سبب اشکال انجام روش های مخصوص میگردد مثلا بیمار را باید از نظر ناهنجاری های ستون فقرات در مواقعی که بیهوشی نخاعی مورد نیاز است امتحان کرده انگلیوز و یا اختلالات فکی و دهانی که ممکن است باعث اشکال لوله گذاری در تراشه بشوند باید قبل از عمل تشخیص داده شوند .

مراقبت های قبل وبعد از عمل جراحی

بیماری که قرار است تحت عمل جراحی قرار گیرد بطور طبیعی دارای اضطراب و ترس است و تنها چیزی که موجب تسلی وخونسردی این بیمار میشود دلسوزی پزشک وپرستار است . اضطراب بیمار معمولا بصورت رفتار تهاجمی در وی تظاهر میکند وباعث بهانه گیری بیمار میشود که این بهانه گیری ها ممکن است بصورت اعتراض به وضع غذا ، وضع پرستاری و نحوه دادن دارو و تزریقات باشد .

گوش کردن به حرف های بیمار همراه با دلسوزی و مهربانی معمولا بهترین طریقه مقابله با اینگونه رفتار بیماران می باشد و این کادر پرستاری بیمارستان همیشه بدانند که تهاجم بیمار را هرگز نباید با تهاجم پاسخ داد معمولا وقتی بیمار از درد شکایت میکند حتما درد دارد و باید به او مسکن تزریق کرد . در برخی از بیمارستان ها وقتی بیماری اظهار درد میکند به او مشکوک می شوند و به کرات مشاهده شده به عوض داروی مسکن آب مقطر به او تزریق کرده اند .

درن ،مش ، سوندو سونداژ مجرای ادرار

درن :

درن ها لوله های پلاستیکی غیر قابل تحریکی هستند که در برخی اعمال جراحی بکار میروند . بطور کلی درن ها به یکی از چهار علت زیر در زخم یا محل عمل گذاشته میشوند :

1 - تخلیه ی فضای مرده حاصل از خارج کردن یکی از عناصر از شکم مثلا برداشتن طحال یا هریک از اعضای درون صفاق .

2 - برای جلوگیری از تجمع مایعات حاصل از نشت محل پیوند در لوله گوارش مثلا پس از اعمال جراحی روده و معده در محل آناستوموز (پیوند )

3 - در مواردی که بعد از عمل جراحی احتمال خونریزی وجود دارد .

4 - تخلیه یک حفره چرکی مثلا در آبسه ها (آبسه های شکمی - سینه و ... )درن هایی که در شکم گذاشته میشود حتما باید به پوست بدن دوخته و یا بوسیله ی سنجاق قفلی طوری ثابت شوند که خارج کردن آنها راحت باشد ، درن ها معمولا از نوع پلاستیک و باید دارای نوارهای حاجب باشند تا بتوان بوسیله ی رادیوگرافی ، در صورتیکه از شکاف عمل به علت عدم احتیاط از محل شکاف به داخل شکم بیفتد ،با انجام رادیوگرافی محل آنها را مشخص کرد .

مش :

مش عبارتست از یک نوار از جنس گاز کمپرس به طول وعرض مشخص که در برخی اعمال جراحی در محل زخم یا عمل گذاشته میشود .

موارد استعمال مش عبارتند از :

1 - در مواردی که زخمی نشت خونی دارد و بند آوردن خون آن به طرق معمولی امکان پذیر نیست . مثلا گذاشتن مش در بستر کیسه صفرا بعد از عمل جراحی کله سیستکتومی

2 - خارج کردن ترشحات چرکی (در آبسه ها)

3 - باز نگه داشتن زخم و جلوگیری از جوش خوردن آن (در آبسه ها )

خارج کردن مش یا درن معمولا ظرف 3 - 5 روز بعد از اعمال جراحی و بسته به مورد استفاده آن تدریجا ، یا یکباره صورت میگیرد ، خارج کردن مش های شکمی و درن هایی که در اعمال جراحی روی مجاری صفراوی مورد استعمال دارد ،حتما باید توسط جراح عمل کننده صورت گیرد .

سوند های ادراری :

سوند های ادراری لوله هایی هستند که برای خارج کردن ادرار از مثانه یا درمان تنگی های مجاری ادراری بکار می روند.

معمولا دو نوع سونداژ صورت میگیرد یکی سونداژ فوری که پس از استعمال و خارج کردن ادرار از مثانه سوند را خارج میکند و نوع دیگر سونداژ توسط سوند متمکن (سوند فولی )می باشد که پس از سونداژ کردن بوسیله ی یک سرنگ بسته به نوع سوند مقدار معینی مایع یا هوا در مخزن آن وارد میکند و به این ترتیب سوند هر مدت که بخواهیم در مثانه باقی می ماند ، برای سونداژ کردن بیمار حتما باید از اصول بهداشتی و استریلیزاسیون مطمئن استفاده کرد و قبل از سونداژ حتما دست ها را شسته و دستکش پوشید که در غیر اینصورت احتمال بروز عفونت های مجاری ادراری وجود دارد .

اقسام سوند از نظرکاربرد :

1 - نلاترون(برای تخلیه موقت(یکبار مصرف ))

2 - فولی

3 -سوند صمغی یا منقاری

4 - سوند پندروز

وسایل لازم برای سونداژ:

1 - کاسه یا گالیکات

2 - سواپ

3 - ظرف قلوه ای

4 - سوند (14و16 برای خانم ها)، (20و22 برای آقایان )، (10و8 برای کودکان)

5 - شان استریل

6 - پنس

7 - گاز استریل

8 - سرنگ

9 -ماسک

10 -محلول ضدعفونی کننده

11 - محلول چرب کننده (لیدوکائین)

12 - پوزیشن بیمار

عوارض سوند گذاری :

1 - پاره کردن مجرای ادرار

2 - عفونت

سوند معمولا برای 48 تا72 ساعت گذاشته میشود چون سوزش و عفونت ب مرور زمان زیاد میشود . ادرار تیره رنگ و عدم توانایی خروج ادرار و سوزش زیاد بعد از خارج کردن سوند دیده میشود . یکی دیگر از عوارض سوند گذاری تنبل شدن اسفنگتر مثانه است

پانسمان

پانسمان

همیشه باید زخم را با پانسمان بپوشانید . چون این کار از عفونت پیشگیری می کند . درموارد خونریزی شدید ، پانسمان با فشار آوردن بر روی زخم ، به لخته شدن خون کمک می کند . درصورت امکان ، از یک پانسمان استریل بسته بندی شده ،استفاده کنید. درصورتیکه به پانسمان استریل دسترسی ندارید ، می توانید با هر پارچه تمیز و بدون کرک ، یک پانسمان موقتی بسازید . خراش ها و بریدگی های کوچک را می توان با پانسمان های چسبدار پوشاند .

اصول استفاده از پانسمان ها :

هنگام استفاده از پانسمان ، باید چند اصل را رعایت کنید . این اصول به شما امکان می دهد که پانسمان ها به طرز صحیح به کار ببرید، همچنین مصدوم و شما را در برابر عفونت محافظت می کنند .قبل از دست زدن به هر نوع پانسمان (غیر از چسب زخم ) در صورت امکان ، همیشه دستکش های یکبار مصرف بپوشید . همیشه از پانسمانی استفاده کنید که برای پوشاندن زخم به قدر کافی بزرگ است و می تواند بیشتر از لبه های زخم را هم پوشش دهد ، لبه های پانسمان را بگیرید و انگشتان خود را کاملا از محلی که در تماس با زخم خواهد بود ، دور نگه دارید .

مطمئن شوید که پانسمان برای پوشاندن زخم به اندازه کافی بزرگ است .پانسمان را مستقیما بر روی زخم قرار بدهید ، هرگز آن رااز کنار به روی زخم نکشید.   پانسمانی را که از محل خارج شده است بردارید ودر جای خودش قرار دهید . اگر تنها یک پانسمان استریل در اختیار دارید ، این پانسمان را برای پوشاندن زخم به کار ببرید و سایر پارچه های تمیز را روی آن قرار دهید . اگر خون به داخل پانسمان نشت کرده ، پانسمان را برندارید ، در عوض یک پانسمان دیگر روی آن بگذارید .

اگر خون به داخل پانسمان دوم هم نشت کرد ، هر دو پانسمان را کاملا بردارید و با گذاشتن یک پانسمان تازه به جای آنها ، محل خونریزی را تحت فشار قرار دهید . پس از مداوای زخم ، دستکش ها ، پانسمان های مصرف شده و وسایل آلوده را در داخل یک کیسه پلاستیکی مناسب بریزید .